ថៃ ចេញច្បាប់ឱ្យបើកកាស៊ីណូ ប្រទេសជិតខាងគួរព្រួយបារម្ភទេ?
20-មករា-2025
ពីពេលនេះដល់ឆ្នាំ២០២៩ ថៃអាចនឹងក្លាយជាវិមានកាស៊ីណូប្រចាំតំបន់អាស៊ី។ នេះជាកម្មវត្ថុរបស់រដ្ឋាភិបាលថៃ ដែលទើបអនុម័តគម្រោងច្បាប់អនុញ្ញាតឱ្យបើកកាស៊ីណូ និងកន្លែងលេងល្បែងស៊ីសងដោយស្របច្បាប់ នៅក្នុងរាជាណាចក្រថៃ។ គំនិតផ្តួចផ្តើមរបស់ក្រសួងហិរញ្ញវត្ថុនេះ ធ្វើឡើងក្នុងទិសដៅលើកស្ទួយវិស័យទេសចរណ៍ និងពង្រឹងសេដ្ឋកិច្ច ព្រមទាំងប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងកាស៊ីណូខុសច្បាប់។
ថៃចេញច្បាប់ឱ្យបើកកាស៊ីណូ AFP – STEPHANE DE SAKUTIN
ដោយដឹងថា ជាប្រធានបទរសើបខ្លាំង នាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃ លោកស្រី ភែថងថាន ស៊ីណាវ៉ាត់ បានប្រកាសដោយប្រយ័ត្នប្រយែងបំផុត និងចៀសមិនប្រើពាក្យថា “កាស៊ីណូ”ទេ។ នៅក្នុងគម្រោងច្បាប់សំដៅអនុញ្ញាតឱ្យបើកកាស៊ីណូ និងកន្លែងលេងល្បែងស៊ីសងដោយស្របច្បាប់ ដែលទើបអនុម័តរួច ថៃបានប្រើពាក្យថា “មណ្ឌលកម្សាន្ត”។ ធ្វើដូច្នេះ គេអាចបន្ធូរបន្ថយកង្វល់របស់ប្រជាជន ដែលភាគច្រើនជាពុទ្ធសាសនិក ខ្វល់ខ្វាយខ្លាំងនឹងផលវិបាកបង្កឡើងដោយល្បែងស៊ីសង។
នៅក្នុងគម្រោង ថៃនឹងបើក “កាស៊ីណូ” ចំនួន៥កន្លែង៖ ពីរនៅបាងកក បីទៀតនៅប៉ាតាយ៉ា នៅឈៀងម៉ៃ និងនៅភូកេត។ កាស៊ីណូទាំងនោះ ត្រូវស្ថិតនៅក្នុង មណ្ឌលកម្សាន្ត ដែលផ្គុំដោយសណ្ឋាគារ សាលសន្និសីទ មជ្ឈមណ្ឌលពាណិជ្ជកម្ម ឬសួនឧទ្យានសម្រាប់ទាក់ទាញភ្ញៀវជាលក្ខណៈគ្រួសារ។ មនុស្សអាយុក្រោម២០ឆ្នាំ មិនអនុញ្ញាតឱ្យចូលលេងកាស៊ីណូទេ។ ជនបរទេសអាចចូលលេងដោយឥតគិតថ្លៃ តែពលរដ្ឋថៃគ្រប់អាយុត្រូវបង់សេវាចូលតម្លៃ១៤០អឺរ៉ូ។
រដ្ឋថៃហាមឃាត់មិនឱ្យបើកកន្លែងលេងល្បែងស៊ីសងតាំងពីឆ្នាំ១៩៣៥មក និងអនុញ្ញាតឱ្យមានតែឆ្នោតជាតិ ព្រមទាំងល្បែងប្រណាំងសេះតែប៉ុណ្ណោះ។ រដ្ឋាភិបាលថៃមុនៗ និងក្នុងចំនួនដ៏ច្រើនណាស់ បានសាកល្បងជាបន្តបន្ទាប់រកវិធីបើកកាស៊ីណូ ប៉ុន្តែមិនសម្រេច ព្រោះប្រជាពលរដ្ឋប្រឆាំងខ្លាំងពេក។ ចុះហេតុអ្វីរដ្ឋាភិបាលរបស់លោកស្រី ភែថងថាន ធ្វើបាន?
ទើបចូលកាន់ការនៅខែកញ្ញា ២០២៤ រដ្ឋាភិបាលថៃរបស់លោកស្រី ភែថងថាន ស៊ីណាវ៉ាត់ បានលើកយកហេតុផលសេដ្ឋកិច្ចមកដឹកមុខ។ ទេសចរណ៍ជាក្បាលម៉ាស៊ីននៃសេដ្ឋកិច្ចថៃដ៏ចម្បង ហើយកាស៊ីណូជាធ្នាក់ទាញទេសចរបរទេសបានកាន់តែច្រើនឱ្យមកលេងប្រទេសថៃ។ ដូច្នេះថៃនឹងអាចប្រមូលថវិកាបានច្រើនសម្រាប់បំពេញហិបរដ្ឋ ពីការយកពន្ធលើកាស៊ីណូ។ បើតាមគម្រោងច្បាប់ និងដើម្បីមានភាពទាក់ទាញខ្លាំង ថៃនឹងយកពន្ធលើកាស៊ីណូក្នុងអត្រា១៧% ពោលគឺទាបជាងគេបំផុតនៅអាស៊ី។ រដ្ឋាភិបាលថៃ ចង់ឱ្យបាងកកយកគំរូតាមសិង្ហបុរី ដែលឧស្សាហកម្មល្បែងបានបំប៉នវិស័យទេសចរណ៍ផង និងកំណើនសេដ្ឋកិច្ចឱ្យឡើងខ្លាំង គួរជាទីកត់សម្គាល់ផង។ ហេតុផលសំខាន់មួយទៀត គឺនៅពេលមានច្បាប់គ្រប់គ្រងកាស៊ីណូ រដ្ឋាភិបាលថៃនឹងអាចប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងការលេងល្បែងស៊ីសងខុសច្បាប់ ព្រមទាំងអាចទប់ស្កាត់សកម្មភាពកាស៊ីណូ ដែលកំពុងបំពុលនៅតាមព្រំដែនជាមួយកម្ពុជា ភូមា ឬឡាវ ទៀត។
ដូច្នេះប្រទេសជិតខាងច្បាស់ជាតាមដានគម្រោងច្បាប់ថៃមិនលែងឡើយ ជាពិសេសគឺសិង្ហបុរី និងហ្វីលីពីនតែម្តង ព្រោះប្រទេសទាំងពីរធ្លាប់ទាញចំណូលសម្បើមខ្លាំងណាស់ ដល់ទៅរាប់ពាន់លានដុល្លារឯណោះ ពីវិស័យកាស៊ីណូនេះ។ ម៉ាកាវ ជើងឯកពិភពលោកខាងកាស៊ីណូ ដែលប្រមូលចំណូលក្នុងមួយឆ្នាំៗ ក្បែរ២៨ពាន់លានដុល្លារ មិនព្រួយទេនឹងការប្រកួតប្រជែងថ្នាក់តំបន់ទេ។ ប៉ុន្តែកម្ពុជាអាចរងផលប៉ះពាល់ច្រើនជាងគេ ប្រសិនបើថៃអាចបើកកាស៊ីណូបានដោយស្របច្បាប់។ កាស៊ីណូនៅលើទឹកដីខ្មែរប្រមាណពី៣០ ទៅ៤០កន្លែងអាចនឹងត្រូវបិទទ្វារ។ បច្ចុប្បន្ននេះ ភ្ញៀវចូលលេងកាស៊ីណូខ្មែរ ដែលនៅតាមបណ្តោយព្រំដែន ភាគច្រើនជាជនជាតិថៃ។ ហ្វីលីពីនក៏អាចនឹងចុះចំណូលដែរ ហេតុដូច្នេះហើយបានជាប្រធានាធិបតីម៉ាកូស គ្រោងនឹងអនុញ្ញាតឱ្យបើកសណ្ឋាគារមានកាស៊ីណូថ្មីៗបន្ថែមទៀត ដើម្បីទាក់ទាញទេសចរ។
ប៉ុន្តែបើតាមអ្នកជំនាញសេដ្ឋកិច្ច អ្វីដែលប្រាកដខ្លាំង គឺកាស៊ីណូមានទិសដៅទាក់ទាញភ្ញៀវបរទេសអ្នកមាន ហើយការផ្តល់ភាពស្របច្បាប់ដល់ការបើកកាស៊ីណូ មិនអាចលុបបំបាត់ល្បែងស៊ីសងខុសច្បាប់ ដែលពលរដ្ឋថៃរាប់សិបម៉ឺននាក់ងប់លេង និងមានបំណុលវ័ណ្ឌកបានទេ៕
ប្រភពព័ត៌មាន ៖ វិទ្យុបារាំងអន្តរជាតិ RFI www.rfi.fr/kh
អត្ថបទពាក់ព័ន្ធ
